Prawidłowa instalacja pompy ciepła powietrznej – jak zamontować urządzenie krok po kroku?

Gwarancją prawidłowo działającej instalacji jest nie tylko właściwy dobór samego urządzenia grzewczego, ale też jego poprawny montaż i zintegrowanie z układami centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Nie jest to zadanie proste – instalacja pompy ciepła wymaga wiedzy i umiejętności z zakresu aż trzech różnych technik – elektrycznej, grzewczej i chłodniczej, w związku z czym tymi pracami zajmują się specjaliści. Jak montażysta instaluje pompę i jakie prace po kolei wykonuje? Odpowiedzi znajdziesz w poniższym tekście.

1. Co zrobić przed instalacją pompy ciepła? Sprawdzić i odpowiednio doprowadzić podłączenia elektryczne

Rozprowadzenie odpowiednich przewodów elektrycznych na potrzeby pompy ciepła jest o tyle istotne, że często za tę czynność nie jest odpowiedzialny instalator pompy, tylko elektryk, który wcześniej wykonuje instalację elektryczną całego budynku. Z tego powodu może dochodzić do różnych nieporozumień.

Do miejsca, w którym będzie stała pompa ciepła, należy doprowadzić nie tylko przewody zasilające, ale też komunikacyjne, w tym przewody czujnika temperatury zewnętrznej na elewacji budynku (zacienionej strony północnej). Czujnik jest najczęściej niezbędnym elementem wyposażenia regulatorów pogodowych stosowanych w pompach ciepła.

Większość inwestorów pamięta o doprowadzeniu przewodu do sterownika naściennego zlokalizowanego najczęściej w salonie lub w korytarzu dolnej kondygnacji budynku. Jeden przewód może jednak nie wystarczyć. W domach piętrowych warto wyprowadzić analogiczny przewód także na drugą kondygnację obiektu. Dzięki temu w przypadku zrealizowania instalacji opartej na dwóch niezależnych obiegach grzewczych możliwe będzie zastosowanie dwóch, niezależnych urządzeń sterujących obsługujących każdą z kondygnacji. Taki dodatkowy przewód może się także przydać w domach, w których instalacja zrealizowana jest w ramach jednego obiegu grzewczego. Ma to miejsce wtedy, gdy dolna kondygnacja okaże się mniej reprezentatywna temperaturowo niż górna.

Przed przystąpieniem do montażu pompy ciepła należy również sprawdzić przydział mocy elektrycznej i amperarz głównego bezpiecznika na wejściu do budynku. Zabezpieczenie główne mniejsze lub takie samo jak zalecane przez producenta zabezpieczenie pompy ciepła może bowiem skutkować cyklicznym wybijaniem bezpiecznika – szczególnie w pompach zasilanych wyłącznie jednofazowo.

2. Od czego zacząć instalację pompy ciepła? Od wyboru lokalizacji i posadowienia jednostki zewnętrznej pompy typu powietrze-woda

Najbardziej stabilny i optymalny pod względem przenoszenia drgań akustycznych sposób montażu pompy ciepła to instalacja na fundamencie. Powinien on przyjąć formę betonowych stóp lub płyty, a grunt znajdujący się tuż pod nim i w jego otoczeniu musi być chłonny. W tym celu stosuje się odpowiednie warstwy tłucznia i żwiru.

Pompa ciepła aroTHERM Split

Jeśli w instrukcji zaplanowano zbiorczą rurę spustową odprowadzającą skropliny, to jej wylot musi być zlokalizowany poniżej strefy przemarzania. Samą rurę dobrze jest natomiast nawiercić, aby zwiększyć jej powierzchnię styku z powierzchnią chłonną gruntu. Najlepszym miejscem do posadowienia pompy będzie ściana zewnętrzna kotłowni lub innego pomieszczenia na pompę. Jednocześnie nie powinno być to miejsce zabudowane kostką brukową oraz stanowiące ciąg komunikacyjny, ponieważ okolice pompy ciepła mogą być pokryte lodem i szronem.

3. Jak dalej wygląda instalacja pompy ciepła? Należy przeprowadzić linie chłodnicze

W przypadku popularnych pomp ciepła powietrze-woda typu split, np. aroTHERM Split marki Vaillant, elementy układu chłodniczego pompy ciepła są rozdzielone w ramach dwóch jednostek – zewnętrznej oraz wewnętrznej. Obie jednostki muszą zostać połączone przez instalatora linią chłodniczą. Czynność ta wymaga wysokiego poziomu precyzji i dokładności:

• Jakiekolwiek zanieczyszczenia w układzie chłodniczym, zarówno drobinkami ciał stałych, jak i niepodlegającą sprężaniu wodą stanowią duże zagrożenie dla jego elementów, w szczególności sprężarki.
• Aby uniknąć załamań miedzianych rurek, wszelkie gięcia na linii chłodniczej powinny być wykonywane z wykorzystaniem dedykowanych narzędzi – sprężyn oraz elastycznych wkładów.
• Każdy z końców przewodów chłodniczych łączony jest z jednostką pompy ciepła za pomocą połączenia kielichowego. Połączenie to jest newralgicznym punktem, gdzie wszelkie nieszczelności będą skutkować ubytkiem czynnika chłodniczego w układzie, a w konsekwencji awarią pompy.
• Każdy kielich powinien być wykonany bezbłędnie. Czynność ta wymaga odpowiedniej wprawy i podobnie jak wszystkie inne prace związane z układem chłodniczym, wymaga od instalatora posiadania stosownych uprawnień f-gazowych.

Po instalacji linii chłodniczej tak powstały układ powinien zostać sprawdzony próbą szczelności z wykorzystaniem azotu pod ciśnieniem rekomendowanym przez producenta urządzenia. Kolejną czynnością jest próżniowanie układu chłodniczego, które ma na celu między innymi usunięcie wszelkiej ewentualnej wilgoci dzięki jej odparowaniu. Warto pamiętać, że skuteczne usunięcie wilgoci wymaga wykonywania powyższej czynności w warunkach dodatnich temperatur zewnętrznych – powyżej +5 ℃.

4. Jak wygląda końcowy etap instalacji pompy ciepła? Należy podłączyć instalację hydrauliczną

Instalacja hydrauliczna w budynku powinna przede wszystkim zapewnić odpowiedni przepływ medium grzewczego. Każda pompa ciepła wymaga

• pewnego minimalnego przepływu koniecznego do uruchomienia urządzenia,
• przepływu nominalnego umożliwiającego przekazanie nominalnej mocy urządzenia.

Warto pamiętać, że wymagany przepływ w instalacji z pompami ciepła może być nawet czterokrotnie większy niż w przypadku układów wysokotemperaturowych z kotłami stałopalnymi. Z tego powodu należy zaplanować odpowiednio duże średnice rurociągów, a także unikać stosowania dłuższych niż 80 m pętli ogrzewania podłogowego.

W pewnych przypadkach może być konieczne zastosowanie bufora wody grzewczej – w instalacjach grzejnikowych oraz regulowanych temperaturowo układach ogrzewania podłogowego, w których przepływ może być okresowo blokowany przez siłowniki zainstalowane na zaworach rozdzielacza podłogowego. Zalecany jest także montaż filtra magnetycznego chroniącego w szczególności pompę obiegową urządzenia oraz jego skraplacz będący wymiennikiem ciepła.

W przypadku instalacji modernizowanej może być konieczne wykonanie procedury płukania układu w celu usunięcia osadzonych zanieczyszczeń, a następnie zabezpieczenie go z wykorzystaniem inhibitorów korozji.

Instalacja pompy ciepła wymaga fachowej wiedzy i umiejętności z zakresu różnych dziedzin techniki, dlatego w celu prawidłowego montażu urządzenia najlepiej skorzystać z usług wykwalifikowanej firmy. Ile może kosztować instalacja pompy ciepła? Prawidłowa odpowiedź może być tylko jedna – to zależy. Każda instalacja jest inna i wymaga różnego nakładu pracy. Kwota będzie dostosowana do skomplikowania układu i można spodziewać się kosztów od 5000 zł wzwyż.